Adaptasyon
Farklı
ekosistemlerde yaşayan canlılar çevreye uyum sağlama için, belirgin özellikler
kazanmıştır. Canlıların belirli ortam koşullarında yaşama ve üreme şansını
artıran fiziksel yapılar, davranışlar gibi kalıtsal özellikler kazanmasına adaptasyon
denir. Canlılar beslenme, barınma, avlanma, üreme ve düşmanlarından korunma
gibi yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için adaptasyon gösterirler.
Örneğin, deve kuşları çok hızlı koşabilmek için uzun ve güçlü bacaklara
sahiptir. Penguenler perdeli ayakları sayesinde hızla yüzer ve deri altlarında
depoladıkları yağ, soğuk ortamlarda vücut sıcaklıklarını korumalarını sağlar.
Evrim
Fosiller üzerinde çalışan Lamarck çeşitli
omurgasız hayvan türlerine ait fosilleri inceleyerek onları zaman sırasına göre
dizmiştir. Sonunda bazı türlerin yavaş yavaş diğerlerine dönüştüğünü ve bu
olayın günümüzde de devam ettiğini öne sürmüştür. Lamarck a göre canlı dünyası
denizde yaşayan basit organizmalarla başlamıştır. Bu organizmalar daha sonra karaya
geçmiş ve bu değişim bugünkü türler oluşuncaya kadar devam etmiştir. Bu kurama
göre canlı türlerinde görülen ve jeolojik zamanın ilk dilimlerinden başlayarak
günümüzde de devam eden değişimlere evrim adını verir.
Varyasyon ve Doğal
Seçilim
Lamarck’ın düşünceleri, türlerin
evrimleşmesi konusunda başka araştırmalara da yol açmıştır. Darwin ve Wallace
bu konuda araştırmaları olan diğer bilim insanlarıdır ve eş zamanlı olarak
benzer sonuçlara ulaşmışlardır. Darwin, temel olarak iki fikri ileri sürmüştür.
Birincisi, türler içinde sayısız varyasyon bulunmaktadır. Bu varyasyonların
büyük bir çoğunluğu genetiktir. İkincisi ise doğal seçilimdir. Yaşamsal faaliyetler
için gerekli besin, su, barınak, ışık gibi faktörler canlılar arasında yaşam
mücadelesine neden olur. Bu savaşta başarılı olanlar yaşamını sürdürürken,
ortam koşullarına uyum sağlayamayanlar ise yok olur. Darwin doğal seçilim
sonucu yeni türlerin ortaya çıkabileceğini ifade etmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder